Năm 2021, Ủy ban tổ quốc UNESCO nước ta sẽ đẩy nhanh quy trình tiến độ và tiếp tục cung ứng Thành phố hồ Chí Minh hoàn thành xong hồ sơ đề cử di sản nhân loại với địa đạo Củ Chi.

Bạn đang xem: Lịch sử địa đạo củ chi

Địa đạo Củ Chi là 1 trong kỳ quan liêu về nghệ thuật và thẩm mỹ quân sự độc đáo và khác biệt của Việt Nam, thể hiện ý chí kiên cường, quật cường của con bạn vùng “đất thép,” 1 trong những những biểu tượng của nhà nghĩa anh hùng cách mạng.

Động thái này được kỳ vọng sẽ nâng tầm giá trị của di tích Địa đạo Củ Chi tương tự như mang lại động lực to để phát triển du ngoạn và kinh tế-xã hội ở thành phố Hồ Chí Minh.

Địa đạo Củ Chi là một trong những kỳ quan tiền về thẩm mỹ và nghệ thuật quân sự khác biệt của Việt Nam, bộc lộ ý chí kiên cường, quật cường của con người vùng “đất thép,” một trong các những hình tượng của nhà nghĩa nhân vật cách mạng.

Kiến trúc địa đạo mang tính chất kế quá và có giá trị về những mặt, nhất là về mặt nghệ thuật quân sự, chiến tranh nhân dân, với những sáng tạo kiệt xuất, đã cách tân và phát triển đến đỉnh điểm trong quá trình kháng chiến phòng Mỹ, cơ mà cả quả đât phải ghi nhận.

Hiện nay, tại quần thể di tích lịch sử hào hùng Địa đạo Củ bỏ ra là vị trí giáo dục truyền thống lịch sử cách mạng, công ty nghĩa yêu nước, biểu đạt đạo lý uống nước lưu giữ nguồn, tri ân công ơn to lớn lớn của những anh hùng, liệt sỹ, vẫn chiến đấu, quyết tử trên vùng khu đất Sài Gòn-Chợ Lớn-Gia Định trong hai trận chiến tranh hóa giải dân tộc.

Địa đạo Củ chi hình thành vào thời kỳ binh lửa chống thực dân Pháp (khoảng năm 1948). Hệ thống địa đạo được xây dựng nhanh nhất tại hai xã Tân Phú Trung với Phước Vĩnh An, tên thường gọi Địa đạo Củ đưa ra cũng mở ra từ đó.

Lúc đầu, địa đạo chỉ bao hàm đoạn ngắn, kết cấu đơn giản, dùng làm giấu tài liệu, trú ém cán cỗ trong vùng địch hậu. Sang tiến độ kháng chiến kháng Mỹ, địa đạo được gia chũm và mở rộng.

Từ năm 1961, khi Khu ủy, Bộ chỉ huy Quân khu sử dụng Gòn-Gia Định lựa chọn Củ chi làm địa phận hoạt động, thì khối hệ thống địa đạo tại đây phát huy tối đa tác dụng, quan trọng đặc biệt từ năm 1966, trước những hành vi của quân thôn tính Mỹ sau khoản thời gian vào miền nam bộ tham chiến.

Với sức mạnh và ý chí quật cường, quân với dân Củ bỏ ra đã kiến thiết được một hệ thống đường hầm dọc ngang, các tầng, dài ra hơn nữa 200km xuyên trong lòng đất, kết phù hợp với khoảng 500km chiến hào, công sự trên mặt đất, giống như “thiên la địa võng”, khiến quân thù phải tởm sợ…

Suốt một thời hạn dài, địch liên tục tấn công tấn công phá vùng căn cứ và hệ thống địa đạo rất là khốc liệt, bởi những mánh khoé như: Bơm nước vào lòng địa đạo, dùng đội quân “chuột cống” tấn công phá, sử dụng chó bécgiê truy lùng phát hiện nay địa đạo nhằm phá, dùng xe cơ giới ủi phá…

Mỹ-Nguỵ đã tiến hành 5.000 cuộc hành binh càn quét vào vùng địa thế căn cứ cách mạng Củ Chi. Trung bình, từng năm có khoảng 330 trận càn, với đủ sắc lính, những cấp hành quân, mô hình chiến thuật.

Tính từ bỏ 1954- 1975, con số bom đạn Mỹ trút bỏ xuống Củ Chi khoảng 500.000 tấn (trung bình mọi cá nhân dân ở chỗ này phải hứng chịu khoảng 1,5 tấn bom).

Ngoài ra, có khoảng 480 tấn chất độc hóa học các loại vẫn được quân địch rải xuống vùng đất này. Phụ thuộc vào hệ thống địa đạo, quân và dân Củ Chi kiên trì bám trụ, đánh địch bởi cả 3 mũi gần kề công (quân sự, chính trị, binh vận) với phương châm “nắm thắt sống lưng địch nhưng đánh,” tiến hành lối tiến công áp giáp với những giải pháp bắn tỉa, phục kích, tập kích, phạt huy buổi tối đa sức khỏe tổng vừa lòng của chiến tranh nhân dân, vô hiệu hóa hóa được không ít loại vũ khí tiến bộ nhất và làm thất bại âm mưu của địch.

Trải qua nhì cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, quân với dân thị trấn Củ đưa ra đã lập được hầu như chiến công xuất sắc: dánh 4.269 trận lớn, nhỏ; các loại khỏi vòng hành động 22.582 thương hiệu địch (bắt sống hơn 10.000 tên lính Mỹ, 710 quân nhân Ngụy); binh vận có tác dụng rã ngũ 32.000 tên; tiêu diệt và lấn chiếm hơn 5.168 xe quân sự chiến lược (phần khủng là xe pháo tăng với xe quấn thép); bắn rơi và làm hư hỏng 256 máy bay (chủ yếu là trực thăng); bắn chìm và cháy 22 tàu, xuồng chiến đấu; đánh sập cùng hỏng 173 ước cống, thu 8.581 súng những loại; bức hàng, bức rút, tấn công sập 270 lượt đồn bốt địch…

Với rất nhiều chiến công vang dội đó, toàn huyện Củ bỏ ra đã được Đảng, bên nước tặng kèm thưởng phần lớn thưởng cao quý. Mặc dù nhiên, trong nhì cuộc mặt trận kỳ đó, Củ chi cũng chịu những tổn thất: 10.101 dân thường hay bị chết; trên 10.000 chiến sỹ, tuổi teen đã hy sinh, 28.421 nhà bị cháy, 20.000ha ruộng, rẫy cùng rừng bị tàn phá…

Khu di tích lịch sử Địa đạo Củ Chi tất cả Địa đạo Bến Dược (Căn cứ Quân khu sài Gòn-Gia Định (Khu A), địa thế căn cứ Khu ủy sài Gòn-Gia Định (Khu B) và Địa đạo Bến Đình (Căn cứ thị xã ủy Củ Chi).

Về cơ bản, khối hệ thống địa đạo trong di tích lịch sử chạy ngoắt nghéo trong tâm đất, từ mặt đường “xương sống” (đường chính) lan ra vô số nhánh, nạp năng lượng thông cùng với nhau, hoặc độc lập, tùy theo địa hình. Có không ít nhánh trổ rộng lớn ra sông sử dụng Gòn, để khi bị tình nắm nguy kịch, rất có thể vượt qua sông quý phái vùng căn cứ Bến cát (Bình Dương).

Hệ thống con đường hầm bao gồm khả năng hạn chế được đạn pháo và sức nặng của xe pháo tăng, xe bọc thép, hầu như đoạn hầm sâu chống được bom độ lớn nhỏ. Gồm có đoạn cấu trúc từ 2 đến 3 tầng (tầng trên gọi là “thượng,” tầng dưới call là “trầm”). Khu vực lên xuống giữa các tầng có nắp đậy hầm túng bấn mật.

Trong địa đạo bao hàm nút ngăn ở những điểm quan trọng để ngăn địch hoặc chất độc hóa học vì địch xịt vào. Bao hàm đoạn thuôn (eo), cần lách bạn mới chui qua được. Dọc theo con đường hầm bao gồm lỗ thông hơi bên trên, được ngụy trang kín đáo đáo cùng trổ lên mặt đất bằng nhiều cửa túng bấn mật. Các cửa được cấu tạo thành ổ chiến đấu, ụ bắn tỉa rất linh thiêng hoạt. Dưới đầy đủ khúc địa đạo ở quần thể hiểm yếu, bao gồm đặt hầm chông, hố đinh, cạm bẫy…

Xung quanh cửa ngõ lên xuống hầm được bố trí nhiều hầm chông, hố đinh, mìn trái (gọi là tử địa), gồm cả mìn phệ chống tăng cùng mâm phóng lựu đạn phòng máy cất cánh trực thăng, nhằm tiêu diệt, phòng chặn kẻ thù tới gần.

Liên hoàn với địa đạo có những hầm rộng hoàn toàn có thể mắc võng để nghỉ ngơi. Trong hầm tất cả nơi dự trữ vũ khí, lương thực, thực phẩm, tất cả giếng nước, nhà bếp “Hoàng Cầm,” hầm thao tác làm việc của lãnh đạo, hầm giải phẫu, nuôi dưỡng thương binh, hầm chữ A bền vững và kiên cố cho phụ nữ, tín đồ già, trẻ nhỏ trú ẩn. Có những hầm lớn, mái lợp nháng mát, trên ngụy trang khôn khéo để hội họp, biểu diễn văn nghệ…

Trên cơ sở khu vực bảo vệ, hiện trạng của khu di tích lịch sử được xác minh như sau:

Khu vực bảo vệ 1: gồm một trong những phần hệ thống đường hầm và một số công trình phục dựng, tôn tạo, kia là:

– địa thế căn cứ Quân khu dùng Gòn-Gia Định (Khu A), có tổng diện tích 66.586,4m2, gồm các địa đạo, cụm dự án công trình chính, như: hội trường, hầm chông, hầm họp của chính ủy và cỗ Tư lệnh, hầm có tác dụng việc, hầm nghỉ của Phó thiết yếu ủy; hầm thao tác và tư lệnh, Phó tứ lệnh; hầm chữ A; hầm của Thư ký; giếng nước; ụ chiến đấu; ổ đánh nhau và những nắp hầm; lỗ thông hơi; hầm Quân y; hầm giải phẫu; hầm bếp Hoàng nạm và công ty ăn; hầm may quân trang; hầm Công binh xưởng; phòng trưng bày vũ khí từ bỏ tạo; hố bom; bên trưng bày trang bị tự tạo; quần thể nhà bán sản phẩm lưu niệm; các nhà vệ sinh; trạm y tế.

– Cụm công trình xây dựng gồm ụ thông hơi cùng hai mồm địa đạo – đoạn nêu ra sông sài Gòn, gồm tổng diện tích s 667,9m2.

– địa thế căn cứ Khu ủy sử dụng Gòn-Chợ phệ (Khu B), tất cả tổng diện tích 16.664,8m2, gồm khối hệ thống địa đạo và những cụm công trình xây dựng khác, như: phòng bếp Hoàng Cầm; hầm y tế; hầm cất lương thực; hầm của văn thư; hầm của team bảo vệ; hầm ở và thao tác làm việc của túng bấn thư khu vực ủy sử dụng Gòn-Gia Định; hầm họp của Ban thường xuyên vụ quần thể ủy; hố bom; hầm sinh sống và làm việc của các bạn bè lãnh đạo quần thể ủy tp sài thành – Gia Định; hầm hội trường; hầm nước (phòng, chữa cháy).

– Địa đạo Bến Đình: tổng diện tích s 67.086,2m2, gồm các địa đạo, các công trình: hội ngôi trường chiếu phim; hầm kín đáo (nắp hầm); hầm chông; ụ chiến đấu cá nhân; chiến hào; lối tăng lên giảm xuống địa đạo (miệng tròn); quần thể tái hiện nay quan cảnh ở của du kích; lỗ thông tương đối (ụ mối); xe cộ tăng M41; công ty trưng bày tranh bị tự tạo thành của du kích; xưởng công binh; công ty tái hiện nay làng nghề truyền thống (làm bánh tráng, đun nấu rượu, xây lúa gạo…); quần thể tái hiện quang cảnh đào địa đạo; mồm giếng thí; hầm may quân trang; nhà làm cho dép râu; hố bom B52; hầm bảo vệ; hầm sinh sống và làm việc của túng bấn thư huyện ủy; hầm hội trường; bếp Hoàng Cầm; hầm ăn; ụ chứa khói với lỗ thoát khói; lối tăng và giảm địa đạo; lỗ thông hơi; hầm y tế; hố bom B52.

Xem thêm: Cung Cấp Bàn Ghế Tre Giá Rẻ Tphcm, Ghế Tre Giá Tốt, Giảm Giá Đến 40%

Khu vực đảm bảo an toàn 2: gồm một phần diện tích phủ bọc khu vực bảo vệ I của khu vực A (diện tích khoảng 55.947,7m2), quần thể B (9.530,2m2), Địa đạo Bến Đình (10.123m2) và những công trình xây cất khác, gồm:

– khu vực tái hiện tại vùng giải tỏa và khu vực mô phỏng cảnh quan kiến trúc biển lớn Đông, bên trưng bày sa bàn Trận càn Cedar Falls, tất cả tổng diện tích 197.633,5m2, gồm:

+ khu tái hiện tại vùng giải phóng: Tái hiện các không gian, quan tiền cảnh vùng hóa giải Củ chi từ sau ngày Đồng Khởi năm 1961 cho năm 1974, gồm: cổng kính chào của một làng mạc trong vùng giải phóng; cảnh đào địa đạo; trạm giao liên; đơn vị dân vùng giải phóng; tiệm sửa xe pháo đạp; tiệm giảm tóc; đơn vị báo Bút-Xếp thăm vùng giải phóng Củ Chi; lớp học Thành đoàn; trường học tập trong vùng giải phóng; bên trưng bày “Trận tiến công Sở Đất Thịt”; đơn vị trưng bày “Trận tấn công tại Ngã bố Cây Gõ”; sản xuất mìn tự trái bom pháo lép; đơn vị cửa, chùa chiền bị hủy diệt nặng nề; quần thể tái hiện buổi họp của khu ủy dùng Gòn-Gia Định; vùng trắng…

– Đền thờ nằm trong Khu truyền thống cuội nguồn cách mạng dùng Gòn-Chợ Lớn-Gia Định, diện tích 41.582,7m2,bao có hoa viên, một tam quan, một ngôi đền thờ chính, 02 ngôi thường thờ phụ (ở bên trái và bên cần của đền rồng thờ chính) và một trong những công trình bổ trợ khác…

Ngoài những công trình thuộc khu vực vực bảo đảm 1 và khu vực bảo đảm 2, vào khuôn viên di tích còn có khu đột kích thể thao, những văn phòng làm cho việc, quanh vùng khách sạn với nhà hàng, khoanh vùng nhà để xe và một số công trình phụ trợ…

Khu di tích lịch sử hào hùng địa đạo Củ đưa ra là nơi các bằng hữu lãnh đạo quần thể uỷ, Quân khu sử dụng Gòn-Gia Định sinh sống và làm cho việc, thẳng chỉ đạo, lãnh đạo bí quyết mạng dùng Gòn-Gia Định, trong đó, bao gồm nhiều đồng chí sau giải phóng đang trở thành lãnh đạo cao cấp của tw như các bè bạn Nguyễn Văn Linh, Võ Văn Kiệt, trần Bạch Đằng, Mai Chí Thọ… ; nơi những lực lượng vũ trang cùng nhân dân Củ bỏ ra sinh sống, trú ẩn, đính thêm bó với địa đạo bởi mồ hôi, xương máu với trí tuệ, tổ chức triển khai trận địa pk đánh địch giành nhiều thắng lợi vẻ vang trong suốt nhị cuộc binh lửa chống Pháp và phòng Mỹ.

Theo Phó Giáo sư, ts Phan An, nguyên Viện trưởng Viện khoa học xã hội vùng nam Bộ, trên cụ giới, không đâu tất cả một di tích khác biệt như địa đạo Củ Chi. Việc đề xuất công dấn di sản văn hóa thế giới không chỉ nhằm trình làng tới bạn bè thế giới nhiều hơn là thời cơ để tín đồ dân việt nam có dịp chú ý lại, trân trọng hơn so với di tích này.

Theo ông An, thực tiễn địa đạo Củ Chi trong vô số năm qua vẫn chưa được nhận xét đúng về tầm quan trọng. Mang ý nghĩa sâu sắc văn hóa, định kỳ sử không hề nhỏ nhưng nhiều người sinh ra và khủng lên tại thành phố hồ chí minh thậm chí cũng chưa từng 1 lần đặt chân vào vùng khu đất thép thành đồng. Về tuyên truyền, truyền thông media còn yếu dẫn đến việc quan trung tâm về bảo tồn, bảo đảm đối với di tích này còn những hạn chế. Chỉ 1 phần rất bé dại được bảo tồn ship hàng cho mục đích tham quan, du lịch.

Mặt khác, tài năng bị xâm sợ từ tác động thoải mái và tự nhiên và con người của địa đạo là khôn xiết lớn. Vì đó, giả dụ được UNESCO thừa nhận là di sản văn hóa thế giới, chính quyền địa phương và người dân sẽ sở hữu được trách nhiệm, đồng thuận thân yêu bảo tồn toàn diện địa đạo, đồng thời tiến công thức cân nhắc của người việt về mọi di sản như thế này./.

*
*
chủ tịch Hội đồng nhà nước với Hội đồng hóa trưởng cộng hòa Cuba Miguel Diaz Canel cùng Phu nhân du lịch thăm quan hầm chông tại khu vực Di tích lịch sử địa đạo Củ Chi. (Ảnh: Xuân Khu/TTXVN)
Nằm giải pháp trung tâm tp hcm khoảng 70 km về hướng Tây Bắc, Địa đạo Củ chi là vị trí thu nhỏ dại trận đồ biến hóa và trí tuệ sáng tạo của quân và dân Củ bỏ ra trong cuộc kháng chiến lâu dài, khốc liệt suốt 30 năm chống quân thù xâm lược, giành độc lập, thoải mái cho Tổ quốc.
Với dáng vẻ chiến công của mình, địa đạo Củ chi đã đi vào lịch sử hào hùng đấu tranh nhân vật của nhân dân việt nam như một lịch sử một thời của cố kỷ 20 và trở nên một địa danh lừng danh trên vậy giới. Đây là 1 trong kỳ quan tiến công giặc lạ mắt có một không hai với mức 250 km mặt đường hầm tỏa rộng như mạng nhện trong thâm tâm đất, có những công trình liên trả với địa đạo như: Chiến hào, ụ, ổ chiến đấu, hầm ăn, ngủ, hội họp, sinh hoạt, quân y, kho chứa dấu lương thực, giếng nước, nhà bếp Hoàng núm …
 
*

Những sự tích bao gồm thật từ bỏ địa đạo vẫn vượt vượt sức tưởng tượng của con người. Chỉ cần chui xuống một phần đường hầm, bạn sẽ hiểu bởi vì sao nước Việt Nam nhỏ dại bé lại thắng lợi kẻ thù là một trong nước phệ và nhiều có hàng đầu thế giới. Vì chưng sao Củ Chi, miếng đất nghèo đói lại chiến đấu ròng chảy suốt 21 năm với cùng 1 đạo quân đông hơn cấp bội, thiện chiến, được sản phẩm công nghệ vũ khí, phương tiện cuộc chiến tranh hiện đại, về tối tân. Trong cuộc đọ sức này, quân cùng dân Củ đưa ra đã thành công oanh liệt.
Dựa vào hệ thống đường ngầm, công sự, chiến hào, đồng chí và quần chúng Củ bỏ ra đã đánh nhau vô thuộc anh dũng, lập đề nghị những chiến công thần kỳ. Quân đội Mỹ lần đầu vào đất Củ Chi gặp mặt phải sự chống cự khốc liệt từ những địa đạo vào vùng địa thế căn cứ hiểm yếu, đã cần thốt lên: “Làng ngầm”, “Mật quần thể nguy hiểm”…
 
*

Trong trong thời gian kháng chiến chống thực dân Pháp (1945-1954). Các chiến sĩ giải pháp mạng ẩn náo dưới rất nhiều căn hầm kín đáo trong vùng địch hậu, được nhân dân đậy chở, bảo vệ. Hầm kín cấu tạo theo nhiều cách, nhưng đa phần là trong tim đất, chỉ tất cả một miệng tăng lên và giảm xuống vừa lọt vai bạn và tất cả lỗ thông hơi nhằm thở. Khi đóng góp nắp mồm hầm lại, kẻ thù đi cùng bề mặt đất khó khăn phát hiện được căn hầm.
Người cán bộ sống vào vùng địch, ban ngày náu mình bên dưới hầm túng mật, đêm tối mới lên khỏi mặt đất, đi hoạt động.
tuy nhiên hầm kín có nhược điểm là lúc bị vạc hiện, dễ bị địch chế ước vây bắt hoặc tiêu diệt, do địch đông và lợi thế hơn nhiều. Từ đó tín đồ ta nghĩ về rằng đề xuất phải kéo dài căn hầm kín đáo thành phần đông đường hầm và trổ lên mặt đất bởi nhiều cửa bí mật để vừa trú ẩn vừa tiến công lại quân địch, và khi cần, sẽ thoát ra khỏi chỗ nguy hiểm đến một địa điểm khác.
Từ đó, địa đạo thành lập mang một ý nghĩa quan trọng quan trọng đặc biệt trong hoạt động chiến đấu, công tác đối với cán bộ, chiến sỹ và đồng bào vùng ven tp sài thành - Chợ mập - Gia Định.

*

Hầm nghỉ, thao tác làm việc của tư lệnh


Ở Củ Chi, địa đạo có sớm nhất vào năm 1948 ở nhì xã: Tân Phú Trung cùng Phước Vĩnh An. Ban đầu chỉ bao gồm đoạn ngắn cấu tạo đơn giản dùng làm cất che tài liệu, vũ khí, trú ém cán bộ vận động trong vùng địch hậu. Về sau lan rộng ra ra những xã. Từ năm 1961 cho năm 1965 trận chiến tranh du kích của dân nhân nghỉ ngơi Củ bỏ ra đã trở nên tân tiến mạnh, gây mang lại địch phần đa tổn thất lớn, góp phần đánh bại chiến lược “chiến tranh quánh biệt” của Mỹ. Sáu làng phía bắc huyện Củ đưa ra đã hoàn chỉnh đường địa đạo “xương sống”. Sau đó, những cơ quan, 1-1 vị cải tiến và phát triển địa đạo nhánh ăn uống thông với đường “xương sống”, thành hệ thống địa đạo liên hoàn.
*
 
Bước thanh lịch thời kì kháng chiến chống mỹ giải phóng dân tộc xâm lược Việt Nam, địa đạo Củ Chi cách tân và phát triển mạnh, độc nhất là đầu xuân năm mới 1966, khi Mỹ dùng Sư đoàn đoàn bộ binh số 1 “Anh cả đỏ” thực hiện cuộc hành quân khủng mang thương hiệu Crimp, càn quét, tấn công phá vùng căn cứ, cùng tiếp theo, gửi Sư đoàn 25 “Tia chớp nhiệt độ đới” mang lại lập địa thế căn cứ Đồng Dù, thường xuyên mở các cuộc càn quét, tấn công phá kịch liệt lực lượng cách mạng vị trí đây.
Trước sức tấn công ác liệt của Mỹ - ngụy bằng cuộc chiến tranh bài trừ dã man, khu vực ủy sài thành - Chợ bự - Gia Định cùng Huyện ủy Củ bỏ ra đã chỉ đạo nhân dân và lực lượng võ trang quyết tâm giữ được vị trí chiến đấu, hủy hoại quân địch đảm bảo quê hương, bảo đảm an toàn vùng căn cứ cách mạng mang tính chiến lược quan trọng, là phía tiếp cận với tiến công hiểm yếu đối với thủ đô ngụy dùng Gòn. Với khẩu hiệu “một tấc ko đi, một ly không rời”, bộ đội, dân binh du kích, cơ sở dân chủ yếu đảng cùng rất nhân dân ra mức độ thi đua đào địa đạo, chiến hào, công sự cả ngày đêm, mặc kệ đạn bom, mưa nắng, lành mạnh và tích cực xây dựng “xã ấp chiến đấu” thiết lập cấu hình “vành đai diệt Mỹ” thành nắm trận bền vững bao vây, tiến công tiêu hao, phá hủy kẻ thù.
*

Phong trào đào địa đạo ngày càng cách tân và phát triển rầm rộ, mạnh mẽ khắp nơi, con trẻ già, trai gái nao nức tham gia kiến tạo đường hầm đánh giặc. Sức khỏe ý chí của con bạn đã thành công khó khăn. Chỉ bằng phương tiện lợi cụ rất là thô sơ là lưỡi cuốc và dòng ki xúc đất bằng tre, quân cùng dân Củ Chi đã hình thành công trình béo phệ với hàng trăm km con đường ngầm dọc ngang trong trái tim đất, gắn sát các xã ấp với nhau như một “làng ngầm” kỳ diệu. Chỉ riêng việc chuyển tải hàng chục ngàn mét khối đất cướp đi phi tang tại 1 nơi khác nhằm giữ kín địa đạo, sẽ là chuyện khôn xiết gian khổ, công phu. Có tín đồ hỏi trọng lượng đất khủng đó cất vào đâu đến hết? Xin thưa, có khá nhiều cách: đổ xuống vô số gần như hố bom ngập nước, đắp thành ụ mối, đổ ra đồng ruộng cày bừa, trồng hoa màu lên trên…chỉ một thời hạn là mất lốt vết. Các gia đình ở quanh vùng “vành đai”, nhà nào cũng đào hầm, hào nối liền vào địa đạo, tạo cố gắng liên hoàn nhằm vừa bám trụ sản xuất, vừa tiến công giặc giữ lại làng. Mỗi người dân là một trong những chiến sĩ, từng địa đạo là một pháo đài tấn công giặc.
Cấu trúc địa đạo hệ thống địa đạo chạy ngoắt ngoéo trong thâm tâm đất, từ mặt đường “xương sống” (đường chính) lan ra vô vàn nhánh dài ngắn, ăn uống thông với nhau, hoặc độc lập xong xuôi tùy theo địa hình. Có khá nhiều nhánh trổ ra sông sử dụng Gòn, nhằm khi bị tình ráng nguy kịch, có thể vượt qua sông sang trọng vùng căn cứ Bến cát (Bình Dương). Đường hầm ko sâu lắm nhưng cản được đạn pháo cùng sức nặng nề của xe pháo tăng, xe bọc thép, các đoạn ở sâu chống được bom kích cỡ nhỏ. Có những đoạn được kết cấu từ hai đến ba tầng (tầng trên gọi là “thượng”, tầng dưới điện thoại tư vấn là “trầm”). Vị trí lên xuống giữa những tầng, có nắp hầm bí mật. Vào địa đạo gồm có nút chặn rất nhiều điểm cần thiết để ngăn ngừa địch hoặc chất độc hại hóa học vị địch xịt vào. Gồm có đoạn hẹp, buộc phải thật gọn nhẹ mới chui qua được. Dọc theo con đường hầm có lỗ thông hơi bên trên được ngụy trang kín đáo và trổ lên phương diện đất bởi nhiều cửa túng mật. Vô số cửa ngõ được kết cấu thành ổ chiến đấu, ụ súng bắn tỉa rất linh hoạt. Đây chính là chỗ bất ngờ với quân địch. Dưới số đông khúc địa đạo ở khu vực hiểm yếu, bao gồm đặt hầm chông, hố đinh, cạm bẫy… phổ biến quanh cửa ngõ hầm tăng giảm được bố trí nhiều hầm chông, hố đinh, mìn trái (gọi là tử địa), có cả mìn bự chống tăng cùng mâm phóng bom bi kháng máy cất cánh trực thăng đổ chụp, nhằm tiêu diệt ngăn chặn quân địch tới gần.
Liên hoàn với địa đạo có các hầm rộng nhằm nghỉ ngơi sau khi chiến đấu, mắc võng được. Có những nơi dự trữ vũ khí, lương thực, thực phẩm, nước uống, gồm giếng nước, phòng bếp Hoàng thế (bếp đậy khói trong đất), hầm thao tác của những vị lãnh đạo, chỉ huy, hầm giải phẫu, nuôi dưỡng thương binh, hầm chữ A bền vững và kiên cố cho phụ nữ, tín đồ già, trẻ em trú ẩn. Gồm có hầm lớn, mái lợp loáng mát, trên ngụy trang khéo léo để hội họp, chiếu phim, biểu diễn văn nghệ…
Vào thời kỳ đánh phá ác liệt, mọi hoạt động vui chơi của lực lượng pk và ngơi nghỉ của nhân dân đông đảo “âm” xuống lòng đất. Trong điều kiện buồn bã vẫn nỗ lực tạo ra cuộc sống đời thường bình thường, mặc mang đến trên mặt đất không ngớt bom đạn cày xới, lửa khói mịt mù…nhưng thực tế ở trong địa đạo hết sức gian khổ, là chuyện vạn bất đắc dĩ.
Do cần bảo đảm lực lượng để chiến đấu vĩnh viễn nên phải gật đầu mọi sự khắc nghiệt vượt thừa sự chịu đựng đựng của bé người. Bởi trong tâm địa đất black tối, chật nhỏ đi lại rất khó khăn khăn, nhiều phần đi khom hoặc bò. Đường hầm gồm nơi không khô thoáng và bí bách do thiếu dưỡng khí, ánh sáng (ánh sáng đa số là đèn cầy hoặc đèn pin). Mọi khi có người ngất xỉu xỉu, nên đưa ra cửa ngõ hầm nhằm hô hấp nhân tạo mới thức giấc lại. Vào mùa mưa, dưới lòng đất phát sinh các thứ côn trùng độc hại, các nơi có cả rắn rết…Đối cùng với phụ nữ, sinh hoạt càng khó khăn hơn. Gồm chị sinh nhỏ và nuôi bé trong hầm địa đạo đề nghị chịu biết bao rất khổ.
Đã thế, hàng nghìn người lên xuống hàng ngày qua mồm hầm nhưng mà vẫn giữ kín cho địa đạo là chuyện rất là phức tạp. Một cọng cỏ bị gãy, bị dán đất, một cái lá bị rách dị thường cũng phải sửa thanh lịch lại nếu không muốn bị địch phân phát hiện, tấn công. CUỘC CHIẾN TỪ vào LÒNG ĐẤT ngay lập tức từ hầu hết ngày đầu, lúc quân xâm lăng Mỹ đổ vào đất Củ Chi, sẽ vấp cần sức chống cự tàn khốc của chiến sĩ và đồng bào chỗ đây. Địch bị thiệt hại về bạn và phương tiện đi lại chiến tranh trong những cuộc càn quét vùng giải phóng. Sau những bất ngờ, chúng nhận ra được những lực lượng đánh nhau đều xuất phát điểm từ dưới mặt đường hầm, những công sự và quyết tâm phá hủy khối hệ thống địa đạo lợi hại này. Kết hợp với hủy diệt đường hầm, triệt hạ căn cứ nhằm hủy hoại và đánh bật lực lượng phương pháp mạng ra xa, tạo thành vành đai bình yên để bảo đảm Sài Gòn, trung trọng điểm đầu não guồng máy chiến tranh Mỹ - ngụy, mặt khác là tp. Hà nội của chính phủ tay không nên “Việt Nam cộng hòa”. Xuyên suốt trong một thời gian dài, địch thường xuyên tấn công đánh phá vùng địa thế căn cứ và khối hệ thống địa đạo hết sức khốc kiệt. Chủ yếu là năm mánh khoé sau đây:
 1. Dùng nước phá địa đạo: vào một cuộc hành quân có tên Crimp (Cái bẫy), từ thời điểm ngày 08 tháng 01 cho ngày 19 mon 01 năm 1966, Mỹ kêu gọi tới 12.000 quân cỗ kết hợp với không quân, xe pháo tăng, báo binh tiến công vùng giải hòa phía bắc Củ Chi. Địch sử dụng máy bơm nước vào lòng địa đạo, tưởng rằng đối phương sẽ bị ngợp nước phải trồi lên phương diện đất. Khi phát hiện được mồm hầm ở rất nhiều nơi xa sông sài Gòn, chúng cần sử dụng trực thăng cẩu từng sitẹt nước cho dội vào địa đạo. Với âm mưu ấu đau trĩ nội trĩ ngoại này, địch không giành được ý đồ vì chưng không đủ kĩ năng làm ngập địa đạo với ít nước quá ít chỉ đầy đủ thấm vào lòng đất. Theo tư liệu của địch, bọn chúng chỉ tàn phá được 70m địa đạo, một vài quá ít ỏi so với khối hệ thống đường hầm hàng trăm ngàn km. Ngược lại, trong veo cuộc càn, quân Mỹ bị bộ đội, du kích đánh từ đông đảo phía cả ngày lẫn đêm, khiến cho 1.600 thương hiệu bị yêu quý vong, 77 xe cộ tăng cùng thiết tiếp giáp bị phá hủy, 84 máy bay bị bắn rơi. Đây là tổn thất lớn đối với quân Mỹ vào cuộc hành binh “Cái bẫy”. Nó chứng minh chiến tranh du kích nhân dân có tác dụng đánh bại chiến tranh văn minh của Mỹ. Tuy vậy bị thất bại, địch vẫn tiếp tục ý đồ tiêu diệt địa đạo. Chúng cho 1 số chuyên viên quân sự trực tiếp điều tra nghiên cứu hệ thống địa đạo Củ Chi, cơ mà không bảo đảm an toàn điều khiếu nại để điều tra kĩ lưỡng, cùng với lao động trí óc chủ quan, ỷ vào vũ khí hiện đại, bắt buộc không đưa về kết quả; những thủ đoạn tiếp theo, lần lược bị phá sản và chúng càng chuốc lấy đại bại nặng nằn nì hơn.
3. Cần sử dụng chó Bẹcgiê đánh phá địa đạo: trong số cuộc càn quét, lính Mỹ thực hiện chó Bẹcgiê dẫn đường truy tìm phát hiện tại địa đạo. Khoảng 3000 nhỏ được kêu gọi vào mặt trận Củ Chi, Bến Cát. Tương đương chó này của Tây Đức, tiến công hơi người rất xuất sắc và được đào tạo và giảng dạy “nghiệp vụ” trước khi sang Việt Nam. Thủ đoạn dùng quân khuyển gây cực nhọc khăn nguy hiểm cho lính và du kích, bởi vì hơi người bốc lên các lỗ thông hơi với miệng hầm khiến chó rất dễ dàng tìm ra. Thời gian đầu, du kích bắn chết chó, có tác dụng địch vạc hiện, tập trung đánh phá. Về sau, những chiến sĩ tán nhuyễn ớt thô trộn cùng với bột tiêu rắc vào các lỗ thông hơi, tuy thế không ổn vì chó hít cần tiêu ớt ho sặc sụa khiến cho địch phát hiện được địa đạo. Các bước chóng chó trở nên phức tạp. Những đơn vị phát động nhân dân hiến kế trừ chó, sau cuối đã tìm ra cách vô hiệu hóa lực lượng khuyển đông đảo, lợi sợ này. Theo tư liệu công bố, trong những chiến dịch dùng chó tấn công địa đạo Củ Chi, 300 con chó bị chết bệnh và bị du kích bắn chết. Bởi thế thủ đoạn sử dụng chó Bẹcgiê để phát hiện tấn công địa đạo của quân Mỹ bị thất bại.
4. Dùng xe cơ giới ủi phá địa đạo: Đây là thủ đoạn hết sức ác liệt, bọn chúng huy động hàng trăm ngàn xe tăng với xe cơ giới tất cả mã lực mập xúc đứt từng khúc địa đạo. Xe ủi tới đâu quân Mỹ thổi độc hại hóa học tập vào lòng hầm, đồng thời cần sử dụng loa phóng thanh kêu gọi địch thủ ra hàng. Bao gồm trường thích hợp hi hữu, bọn chúng xúc nguyên cả căn hầm kín đáo hất lên khía cạnh đất mà không biết bên trong có fan trú ẩn. Đến tối, người chiến sỹ trong hầm bí mật thoát ra… trong những ngày này, mặc đến quân Mỹ phối hợp với các binh chủng tấn công dữ dội, những lực lượng cách mạng vẫn trụ trong đường hầm, nghỉ ngơi chiến đấu, tiêu tốn nhiều binh hỏa lực của chúng. Ko đạt được hiệu quả như ước ao muốn, địch buộc phải bỏ phương án này, bởi vì không thể làm sao đủ tài năng ủi phá không còn địa đạo trong điều kiện bị bộ đội và du kích tấn công trả một ngày dài lẫn đêm.
5. Gieo cỏ phá địa hình: Địch còn dùng các thủ đoạn phá con đường hầm cùng căn cứ, nhưng lại đáng kể nhất là mánh lới gieo cỏ phá địa hình. Chúng cần sử dụng máy bay rải xuống một tương đương cỏ kỳ lạ, dân chúng Củ chi quen hotline là “cỏ Mỹ”. Loại cỏ này gieo xuống, chạm mặt mưa cải tiến và phát triển nhanh không tưởng, có một tháng sau đã tăng cao tới 2 - 3 mét, thân to bởi chiếc đũa với sắc. Các cây cỏ khác bị bọn chúng lấn át ko lên nổi. Cỏ Mỹ mọc thành rừng gây trở ngại cho việc đi lại, cơ động chiến đấu, mà lại lại rất dễ dàng cho địch phân phát hiện kim chỉ nam từ trên thứ bay, để phun phá.
CUỘC CHIẾN VÀ TỔN THẤT Bằng trận đánh tranh dân nhân vô cùng nhiều mẫu mã và sáng tạo, qua nhì mươi kiểu mẫu năm pk kiên cường, quân cùng dân Củ đưa ra đánh 4.269 trận béo nhỏ, thu 8.581 súng những loại, các loại khỏi vòng võ thuật hơn 22.582 thương hiệu địch (có hơn 10.000 tên Mỹ, 710 thương hiệu bị bắt), phá hủy trên 5.168 xe quân sự chiến lược (phần lớn là xe tăng cùng xe quấn thép); phun rơi cùng đánh lỗi 256 máy cất cánh (chủ yếu đuối là trực thăng), bắn chìm với cháy 22 tàu xuồng chiến đấu, phá hủy và bức rút 270 lượt đồn bót. Được phương diện Trận dân tộc Giải phóng miền nam Việt Nam khuyến mãi danh hiệu: CỦ đưa ra ĐẤT THÉP THÀNH ĐỒNG. Được cơ quan chỉ đạo của chính phủ nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa nước ta hai lần tuyên dương danh hiệu: ANH HÙNG LỰC LƯỢNG VŨ TRANG NHÂN DÂN. Tính mang đến nay, toàn huyện Củ chi được tuyên dương: 19 xóm Anh hùng, 39 nhân vật LLVT nhân dân, 1277 bà mẹ vn Anh hùng, 1800 người được phong dũng sĩ. Được tặng ngay thưởng hai Huân chương Thành đồng Tổ quốc cùng trên 500 Huân chương Quân công, Chiến công những hạng cho các tập thể cùng cá nhân. Lập đề nghị những thành công vinh quang, Củ bỏ ra đã chịu đựng nhiều quyết tử to lớn: Sơ bộ thống kê vào toàn huyện đã phải chịu: 50.454 trận càn quét; bao gồm 10.101 dân thường bị chết; trên 10.000 cán bộ, đồng chí đã hy sinh cho sự nghiệp giải hòa quê hương; gồm 28.421 nóc nhà bị cháy; 20.000 ha ruộng rẫy và rừng bị phá…
Chiến tranh đã vướng lại hậu quả nặng nề nề so với Củ Chi, duy nhất là hầu hết mất mát đau thương về người và chứng trạng đói nghèo trong vô số nhiều năm sau ngày giải phóng. Ngày nay, phần đa “Vùng Trắng” đã phục hồi mãnh liệt. Bên trên sống sống lưng Địa đạo năm xưa là ruộng đồng xanh lè và rất nhiều xóm làng sầm uất đông vui. Phần lớn công trình giao hàng đời sống dân số đang mọc lên khỏa lấp phần đa thương tích chiến tranh. Củ chi đang đổi mới, đi lên Chủ nghĩa xã hội, với tổ chức cơ cấu nông nghiệp vững vàng chắc, là một trong những vùng lúa, thực phẩm trọng yếu của thành phố Hồ Chí Minh, mặt khác là pháo đài quân sự bảo đảm an toàn vững chắc thành phố ở vùng cửa ngõ ngõ phía Tây bắc.
ĐỊA ĐẠO CỦ CHI: ĐIỂM HẸN TRUYỀN THỐNG CỦA MỌI THẾ HỆ VÀ NIỀM KÍNH PHỤC CỦA BẠN BÈ THẾ GIỚI với cái giá trị và dáng vẻ chiến công được đúc kết bằng xương máu, công sức của hàng ngàn chiến sĩ, đồng bào, khu địa thế căn cứ địa đạo Củ chi đã được Bộ văn hóa công dìm là Di tích lịch sử dân tộc Văn hóa quốc gia. Địa đạo Củ Chi gấp rút thu hút sự để ý của mọi người. Khách trong nước, ngoại trừ nước cho tới tham quan, mày mò ngày càng đông. Địa đạo Củ Chi đổi mới điểm hẹn truyền thống lịch sử của các thế hệ vn và niềm kính phục của bạn bè thế giới. Trường đoản cú ngày hòa bình trở lại, sẽ có hàng vạn đoàn khác nước ngoài với hàng triệu người đủ color da, dung nhan tộc trên quả đât đến viếng thăm địa đạo Củ Chi. Từ những vị Tổng túng bấn thư Đảng cộng Sản, Nguyên thủ Quốc gia, đến những chính khách, tướng tá lĩnh, công ty khoa học, triết học, nhà văn, công ty báo, cựu chiến binh Mỹ...đã để chân xuống địa đạo với tất cả niềm xúc hễ và kính phục so với vùng khu đất anh hùng. Một bao gồm khách ở cùng hòa Liên Bang Đức đang phát biểu: “Đã những năm tôi nghi ngờ về cuộc chiến đấu của quần chúng Việt Nam. Làm thế nào một nước nhỏ tuổi và nghèo lại có thể đánh chiến hạ một nước lớn và phong lưu như nước Mỹ. Nhưng khi đến đây, chui qua 70m mặt đường hầm, tôi vẫn tự vấn đáp được thắc mắc đó”.
 Hiện nay, Địa đạo Củ chi được bảo đảm ở nhì địa điểm: - Địa đạo Bến Dược (căn cứ quần thể ủy, cỗ Tư lệnh Quân khu tp sài gòn – Chợ khủng – Gia Định) trên ấp Phú Hiệp, làng mạc Phú Mỹ Hưng, thị xã Củ Chi, thành phố Hồ Chí Minh, được Bộ văn hóa truyền thống công dìm Di tích lịch sử hào hùng Văn hóa đất nước theo ra quyết định số 54/VHQĐ ngày 29 tháng bốn năm 1979. - Địa đạo Bến Đình (căn cứ huyện ủy Củ Chi) trên ấp Bến Đình, thôn Nhuận Đức, huyện Củ Chi, tp Hồ Chí Minh, được Bộ văn hóa truyền thống – thông tin công nhận di tích lịch sử lịch sử nước nhà theo đưa ra quyết định số 101/2004/QĐ-BVHTT ngày 15 mon 12 năm 2004.
*